Turystyka
Beskid Niski dzieli się z Tobą swoją historią pod postacią mnóstwa muzeów i zabytków, których nie spotkasz nigdzie indziej. Jako pogranicze wielu kultur, religii i tradycji daje Ci możliwość autentycznego obcowania z dorobkiem naszych przodków. Jest wyjątkowym historycznym punktem na mapie Polski oferującym liczne historyczne obiekty: pałace, zamki, klasztory, świątynie wszystkich obrządków, pomniki, muzea, skanseny. O wielu z tych cennych obiektów niewiele się mówi, nie wszyscy wiedzą, że istnieją. A one są, skrywają niesamowite historie i mają naprawdę wiele do przekazania.
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Muzea i zabytki
- Kategoria: Muzea
Zabytkowy zespół pałacowo-parkowy z II połowy XVIII wieku, w którym mieści się Muzeum, jest najokazalszym obiektem architektonicznym Dukli. W ciągu wieków budowla ta przechodziła trzy fazy gruntownej przebudowy. Około połowy XVI w. powstał tu zamek renesansowy, prawdopodobnie za sprawą ówczesnego dziedzica Dukli Jana Jordana herbu Trąby. W następnym stuleciu zamek popadł w ruinę. Dopiero w latach 1636 – 38 staraniem nowego właściciela, Franciszka Bernarda Mniszcha (brata carycy Maryny), został odbudowany w obrębie fortyfikacji bastionowej w typie włoskiego „palazzo in fortezza”. Pracami wykończeniowymi zajął się jego wnuk - Józef . Kolejny okres przebudowy wiąże się z ostatnim sukcesorem z linii dukielskiej Mniszchów - kasztelanem krakowskim Jerzym Augustem Wandalinem i jego żoną Marią Amalią z Brühlów (córką Henryka Brühla, ministra skarbu na dworze saskim). Mniszchowie, wzorując się na modzie francuskiej, przekształcili warownię w założenie pałacowo-parkowe, tworząc późnobarokową rezydencję magnacką w typie „entre cour et jardin”. W latach 1764 - 78 pałac należał do ważnych ośrodków życia kulturalnego i politycznego w ówczesnej Polsce. Po śmierci Jerzego i Amalii Mniszchów rezydencja przeszła w ręce Ossolińskich, następnie Stadnickich, a wreszcie Męcińskich. Po zniszczeniach pałacu wywołanych pożarem i pobytem wojsk rosyjskich, Cezar Męciński i jego syn Adam podjęli w 1875 roku prace budowlano - rekonstrukcyjne. Wprowadzone wówczas zmiany spowodowały zatarcie oryginalnych cech budowli. Męcińscy wzorując się na ogrodach angielskich, przeobrazili także park, nadając mu naturalistyczny wygląd. W 1925 r. pałac przeszedł na własność Tarnowskich, po wojnie znacjonalizowany, w 2012 roku powrócił do rodziny Tarnowskich.
Muzeum Historyczne - Pałac w Dukli mieści się w zabytkowym środkowym budynku zespołu pałacowo - parkowego w Dukli. Wystawy stałe zajmują dwa piętra budynku. Na trzecim piętrze organizowane są wystawy czasowe zgodne z profilem działalności Muzeum. Z kolei na parterze znajduje się sala konferencyjna na około 100 osób.
Ceny biletów:
- Bilet normalny - 6,00 zł;
- Bilet ulgowy - 4,00 zł;
- Przewodnik - 50,00 zł.
Osoby chcące skorzystać z usług przewodnika proszone są o wcześniejszy kontakt telefoniczny.
Godziny otwarcia
Od wtorku do niedzieli:
październik - kwiecień 10:00 - 15:00;
maj oraz wrzesień 10:00 - 16:30;
czerwiec - lipiec 10:00 - 17:30.
W poniedziałki muzeum czynne po wcześniejszym uzgodnieniu.
Wystawy stałe:
1. Z dziejów Dukli i dukielskiego zespołu pałacowo - parkowego
2. Wystawy militarne:
- Na kierunku dukielskim - działania operacji karpackiej i gorlickiej XII 1914 r. - V 1915 r.; Józef Piłsudski. Życie i działalność na tle polskiego czynu zbrojnego i niepodległościowego w latach 1914 - 1920;
- Wrzesień 1939 roku na Przełęczy Dukielskiej i w Dukli;
- Monte Cassino. 2 Korpus Polski gen. W. Andersa;
- Operacja karpacko - dukielska 8 IX - 30 XI 1944 r.;
- Uzbrojenie i wyposażenie wojsk walczących w Karpatach w latach 1944 – 1945;
- Inspektorat ZWZ - AK “Joachim” Jasło - Krosno - Brzozów - Sanok jako siła zbrojna polskiego państwa podziemnego na Podkarpaciu w latach 1939 - 1944.
3. Skansen broni ciężkiej na dziedzińcu Muzeum
Galeria
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Muzea i zabytki
- Kategoria: Muzea
Muzeum Kultury Szlacheckiej w Kopytowej leży na Karpackim Szlaku Domów Historycznych i Ogrodów.
Obecny kształt zespołu dworskiego w Kopytowej jest efektem ponad 10–letniej pracy nad rewitalizacją dworu i parku. Prace konserwatorskie pozwoliły odtworzyć wygląd siedliska dworskiego w otoczeniu parkowym z zachowaniem przeszło 80% autentycznej substancji zabytkowej. Zarówno forma dachu, jak i kolumnowy portyk wgłębny zostały zrekonstruowane w oparciu o zachowane relikty. Dwutraktowy dom szlachecki z amfiladowym układem wnętrz posiada oryginalne stropy belkowe z tragarzami, parkiety taflowe, a w centralnej części XVIII-wieczny komin nogawicowy. Kolekcjonerska pasja właściciela Kopytowej umożliwiła wyposażenie wnętrz w rzadkie okazy typowo polskich mebli dworskich, tkanin i obrazów, żyrandoli z XIII i XIX wieku.
W wystroju dworu dostrzec można szczególne upodobanie twórcy muzeum o „sarmackich” detali tworzących specyficzną atmosferę wnętrz oraz szlachetnych rzemieślniczo i artystycznie mebli polskiego biedermeieru. Dopełnieniem wnętrza salonu jest trójbarwny, wolnostojący barokowy piec kaflowy dekorowany płaskorzeźbionymi scenami biblijnymi i marmoryzacją. Ten wyjątkowo rzadki eksponat z kolekcji Franciszka i Teresy Starowieyskich.
Do ciekawszych eksponatów należą m.in. empirowe łóżko należące do Hrabiego Aleksandra Fredry. Obiekt usytuowany jest w miejscowości Kopytowa w odległości 11 km od centrum miasta Krosna. Na terenie parku dworskiego istnieje możliwość organizacji ognisk, oraz gier terenowych. Muzeum Kultury Szlacheckiej w 2013 roku, otrzymało nagrodę Ministra Kultury za najbardziej zadbany zabytek.
Odrobina historii
W I połowie XII wieku Kopytowa była śródleśną osadą należącą do protoplastów rycerskiego rodu ze Skotnik pieczętującego się herbem Bogoria. W roku 1185 wieś Kopytowa razem z kluczem posiadłości Bogoriów znajdujących się w ziemi żmigrodzkiej i kotlinie jasielskiej, została nadana klasztorowi cystersów w Koprzywnicy. Darowane zakonowi posiadłości Bogoriów skupione na wschodnich rubieżach Małopolski w kasztelanii bieckiej zlokalizowane były wzdłuż szlaku wiodącego z Koprzywnicy do Bardiowa. W Bardiowie pod koniec XII wieku opactwo koprzywnickie założyło swoją najdalej wysuniętą na południe ekspozyturę przy kościele św. Idziego.
W początkach XIV wieku część podkarpackich cysterskich wsi klasztornych znalazła się w rękach króla Kazimierza Wielkiego. W roku 1348 roku zasadźca Mikołaj z Kopytowej dostał od króla Kazimierza Wielkiego pozwolenie lokacji wsi Kopytowa na obszarze 40 łanów na prawie magdeburskim. W roku 1354 król sprzedał Bogoriom Kopytową wraz z Łubnem i Łajscami, zwalniając te wsie od jurysdykcji urzędników królewskich.
W roku 1388 Bogoriowie sprzedają Kopytową klasztorowi cysterskiemu w Koprzywnicy. Od tego czasu prawa i obowiązki sołtysa i kmieci określają kolejni opaci koprzywniccy, a we wsi znajdują się dwa folwarki: klasztorny i sołtysi. Kopytowa, jako wieś klasztorna, przez kilka wieków stanowi część rozległego kompleksu dóbr cysterskich na Podkarpaciu, stanowiących zaplecze gospodarcze klasztoru koprzywnickiego. W roku 1581 cysterski folwark klasztorny w Kopytowej zajmuje 6,5 łana, zaś folwark sołtysi 1 łan. W obrębie folwarcznego założenia cysterskiego znajdowała się siedziba mandatariusza, która miała charakter dworu.
Cechy fizjograficzne zachowanego do dziś założenia dworskiego w Kopytowej, wskazują na to, że znajduje się ono w miejscu dawnego folwarku klasztornego. Specyficzna lokalizacja dworu w obniżeniu terenu, w otoczeniu zabudowań gospodarczych oraz układ hydrograficzny typowy dla grangii cysterskich zdają się potwierdzać to przypuszczenie. Folwark ulokowano na terenie nizinnym, obfitującym w wodę z pobliskiej rzeki. Czytelne są ślady regulacji zastanego układu hydrograficznego w postaci trzech stawów usytuowanych na różnych poziomach. Obecność dworu w Kopytowej w XVII wieku potwierdza źródłowy zapis w bieckich księgach wójtowskich z roku 1659 mówiący o grupie 40 beskidników, którzy obrabowali dwór w Kopytowej, podobnie jak okoliczne dwory w Żeglcach, Rogach, Odrzechowej, Zyndranowej, Łękach i Siedliskach. Rozplanowanie założenia folwarcznego w Kopytowej i lokalizacja dworu widoczna jest na austriackiej mapie majora F. Miega, wykonanej po połowie XVIII wieku.
Cennik
Bilety wstępu: 9 zł /dorośli, 6 zł/młodzież szkolna, 19 zł/ udział w warsztatach
Obiekt sezonowy: otwarty od 1 maja do 30 października (poza sezonem wyłącznie dla grup zorganizowanych po wcześniejszej rezerwacji)
Organizowane eventy
- Warsztaty twórcze rękodzieła artystycznego
- Warsztaty piernikarskie
Galeria
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Muzea i zabytki
- Kategoria: Muzea
W malowniczym zakątku Podkarpacia, pośród lasu znajduje się niezwykłe muzeum - Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza. To właśnie tutaj w XIX wieku rozpoczęła się kariera ropy naftowej. Tu narodził się przemysł, który dziś jest największy na świecie. Można tu zobaczyć ropę w pierwotnej postaci, XIX-wieczne kopanki, a także pospacerować pięknymi, leśnymi alejkami.
Najcenniejszymi i najbardziej niezwykłymi zabytkami są XIX-wieczne kopanki ropne: "Franek" i "Janina". Studnie te, pomimo upływu wielu lat nadal są aktywne, a zaglądając do ich wnętrza można zaobserwować wzburzone lustro ropy. Wizyta w muzeum naftowym jest także okazją do zapoznania się z metodami wydobycia ropy naftowej, a daje możliwość zobaczyć, poczuć, a nawet dotknąć najprawdziwszej ropy naftowej, pochodzącej z XIX wiecznych źródeł.
Sercem obiektu jest kamienny obeliks, który został ustawiony w 1854 roku, upamiętniając tym samym datę założenia kopalni, co czyni ją najstarszą w świecie, nadal działającą kopalnią ropy naftowej.
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Muzea i zabytki
- Kategoria: Zabytki
Zamek Kamieniec to jedyny zachowany przykład średniowiecznej budowli obronnej w bliskim sąsiedztwie kotliny krośnieńskiej. Pozostałości monumentalnego niegdyś zamku wzniesionego na wzgórzu na wysokości 452 m n.p.m położone są w centrum czarnorzecko - strzyżowskiego parku krajobrazowego w otoczeniu lasów, przyrodniczych ścieżek dydaktycznych, blisko rezerwatu skalnego Prządki. Zamek stanowi doskonały punkt programu wycieczek oraz stanowi miejsce genezy najwybitniejszej polskiej komedii – „Zemsty” autorstwa Aleksandra Fredry. Obiekt obecnie jest udostępniany na cele kulturalne, a na jego terenie mieści się Muzeum Zamkowe, posiadające zbiory związane z historią zamku i regionu, pracownia ceramiki, oraz interaktywna sala tortur. Na terenie zamku organizowane są wydarzenie kulturalne wystawy, warsztaty twórcze, spektakle teatralne, obiekt jest udostępniany na potrzeby spotkań mieszkańców okolicznych gmin np. dożynki gminne Gminy Wojaszówka.
Zamek stanowi doskonały punkt programu wycieczek oraz propozycję animacji czasu wolnego dla grup szkolnych, turystów zorganizowanych oraz indywidualnych chcących poznać historię regionu, oraz genezę powstania najwybitniejszej polskiej komedii – „Zemsty” autorstwa Aleksandra Fredry. Wprowadzenie nowych atrakcji turystycznych, w szczególności interaktywnej sali kar i tortur oraz warsztatów z tworzenia ceramiki umożliwiło stworzenie kompleksowej oferty dla szkół i instytucji w postaci zajęć o charakterze plastycznym i edukacyjnym.
Odrobina historii
Pierwsze wzmianki o zamku pochodzą z 1348 roku. Do ok. 1396 roku zamek był własnością królewska. W tymże roku dostaje go rycerz Klemens z Moskorzewa, który wsławił sie obroną zamku w Wilnie. Moskorzewscy przejmują nazwisko Kamienieccy, jako że zamek zbudowany jest na górze zwanej Kamieniec. Pierwszym hetmanem wielkim koronnym w historii Polski zostaje pan tego zamku Mikołaj Kamieniecki (1460-1515). W 1530 roku część zamku (zamek korczyński) odsprzedaje Kamieniecki Sewerynowi Bonerowi. Córkę Bonera poślubia syn wojewody lubelskiego Firleja i stąd Firlejowie stają się właścicielami tej części zamku. Zamek wysoki od roku 1599 do 1601 należy do Stadnickich, w 1601 nabywają go Skotniccy, którzy przebudowują dach na zamku wysokim i wody deszczowe odprowadzają Firlejom na dziedziniec, powoduje to wieloletni konflikt, który w efekcie kończy się małżeństwem zwaśnionych stron. Kolejnymi właścicielami są Stadniccy, Scypionowie del Campo, Kalinowscy i Jabłonowscy. Córka hrabiego Jabłonowskiego Zofia poślubia Aleksandra Fredrę, który badając wniesione przez Zofie archiwum zamkowe trafia na dokumenty sądowe Firlejów i Skotnickich. Waśń ta staje się genezą dla najlepszej komedii Fredry "Zemsty". Córka Aleksandra Fredry wychodzi za mąż za hrabiego Szeptyckiego, siostra Aleksandra Fredry Cecylia poślubia hrabiego Jabłonowskiego, natomiast Starowieyski ich córkę Zofie i w ten sposób zamek wysoki przypada Starowieyskim a średni Szeptyckim. Zamek odwiedzili królowie: Kazimierz wielki, Władysław Jagiełło, Jan Kazimierz, król węgierski Zapolya.
Bilety wstępu: 4,50/dorośli, 4 zł/ dzieci, 8 zł/zwiedzanie Zamku + wstęp do Sali tortur, 19 zł/organizacja warsztatów twórczych z ceramiki
Godziny otwarcia: 9.30 - 19.00
Obiekt sezonowy: otwarty od 15 kwietnia do 1 listopada (poza sezonem wyłącznie dla grup zorganizowanych po wcześniejszej rezerwacji)
Eventy
W sezonie organizowane są rodzinne warsztaty twórczego rękodzieła spektakle teatralne i koncerty. Informacje o wydarzeniach zamieszczane są na stronie www.zamekkamieniec.iq.pl, oraz na profilu facebook. Na terenie zamku działa letni teatr im Franciszka Starowieyskiego, oraz letnia galeria sztuki prezentująca twórczość lokalną. Organizowane są również rodzinne warsztaty ceramiczne. W pobliżu zamku stworzono liczne ścieżki dydaktyczne, oraz szlak na tzw. "Prządki" będący rezerwatem ścisłym.
Maj/wrzesień - biegi górskie, lipiec/sierpień - spektakle teatralne, warsztaty ceramiczne.
Szczegółowy terminarz dostępny jest na stronie www.
Galeria